ارزیابی مساحت‌های در حال فرسایش و رسوب‌گذاری حوضه‌های زهکشی سواحل مکران با استفاده از منحنی‌های هیپسومتری بی‌بعد

مقدمه: شاخص­های کمی ژئومورفیکی برای شناسایی خصوصیات خاص یک ناحیه به­ ویژه در مطالعات تکتونیکی مفید هستند. یکی از این شاخص­ها، منحنی­های هیپسومتری(فرازسنجی) و انتگرال هیپسومتری است که برای نشان دادن پتانسیل مناطق ازنظر فعالیت تکتونیکی به­ منظور ارزیابی مساحت­های در حال فرسایش و رسوب­ گذاری حوزه­ های زهکشی استفاده می‌شود. هدف: این تحقیق بررسی مشخصه­ های فیزیکی حوضه ­های آبریز سواحل مکران ازنظر ویژگی­های فرسایشی و رسوب­گذاری آن‌ها با استفاده از ­منحنی­های هیپسومتری بی ­بعد می­باشد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق برای استخراج شبکه آبراهه­ ها و رتبه ­بندی آن‌ها از مدل رقومی ارتفاعی منطقه باقدرت تفکیک 10 متر بر اساس روش استرالر رتبه­ بندی گردیده و در محیط برنامه‌نویسی پایتون به‌صورت کدنویسی جهت محاسبه مقادیر جداول و ترسیم منحنی­ های هیپسومتری بی­بعد برای تحلیل وضعیت فرسایش و رسوب­گذاری در سطح کل حوزه آبریز سواحل مکران و نیز زیر حوزه‌های زهکشی انجام‌شده است. نتیجه‌گیری: اندازه ­گیری شاخص منحنی هیپسومتری نشان می­دهد که در حوضه­ ی اصلی فرآیندهای ژئومورفولوژیکی به‌صورت متعادل عمل می­کنند. با توجه مقادیر جدول و ترسیم منحنی­ هیپسومتری کل حوضه منطقه نشان­دهنده گسترش متعادل دشت و ارتفاع است. ولی محاسبه­ی منحنی و انتگرال هیپسومتری در زیر حوضه­ های منطقه­ی موردمطالعه نشان می­دهد که بخش شمالی زیر حوضه­ ها، فرآیندهای تکتونیکی بر فرآیندهای فرسایشی برتری دارد. درصورتی‌که در بخش جنوبی زیر حوضه ­ها، فرآیندهای فرسایشی بر فرآیندهای تکتونیکی برتری می­گیرند و یا فرآیندهای ژئومورفولوژیکی به‌صورت متعادل عمل می­کنند. با‌ تأثیر‌ پذ‌یرفتن پارامترها‌ی زمین­شناسی و ‌‌ایجاد آنومالی‌های تکتونیک، جنس زمین تغییریافته و فرسایش‌‌ در حوضه‌ها دگرگون خواهد شد.‌ انتگرال هیپسومتری کل حوضه زهکشی­ برابر 20% است